Vergi Affı Nedir?
“Vergi Affı”, tahsili gecikmiş kamu alacaklarını toplayabilmek ve mükelleflerin idari, mali ve cezai külfetlerinde kolaylık sağlamak amacıyla hayata geçirilen uygulamalardır. Vergi afları, Türkiye’de sık sık gündeme gelmektedir. Vergi affı çıkarılan dönemlerde af kapsamındaki vergisel konular için yargı yoluna gitmek yerine mümkün olan tüm ihtilafların af kapsamında çözülmesi düşünülebilmektedir. Vergi affı kapsamından yararlanmak için mükelleflerin belli başlı şartları yerine getirmesi istenmektedir. Kimi zaman da alternatif bir çözüm yolu olan vergi affı kapsamına girebilmek için mükellefin vergi davası açmak gibi haklarından feragat etmesi beklenmektedir.
Türkiye’de Vergi Affı Uygulamaları
Vergi mevzuatına yeteri kadar hakim olamama, doğru bir mali süreç yönetimine sahip olmama ve daha pek nedenle mükellefler vergisel sorumluklarını yerine getirirken hatalar yapabilmektedir. Bunlara ek olarak Ticari hayatın getirdiği maddi güçlükler nedeniyle de mali külfetlerin zamanında ödenmesi mümkün olmayabilmektedir. Karmaşık ve hızlı değişen vergi mevzuatı da mükellefler ve Mali İdare tarafından farklı yorumlanabilmektedir. Tüm bu nedenler vergi uyuşmazlıkları olarak niteledirilen maddi, idari ve cezai külfetleri olan ihtilaflara yol açmaktadır.
Mükelleflerin talepleri ve mali idarenin analiz ve çalışmaları doğrultusunda vergi ihtilaflarının çözümü ve zamanında yerine getirilmeyen vergisel ödevlerin tamamlanabilmesi için kamuoyunda “vergi affı” olarak bilinen yasal düzenlemeleri hayata geçirilmektedir. Vergi afları, mükelleflere kolaylıklar sağlamak ve yerine getirilmemiş vergisel ödevleri tamamlatmak ve tahsil edilememiş kamusal alacakları toplayabilmek için hayata geçirildiği uygulamalardır.
Vergi afları, cezaların indirimi ya da silinmesi, vergi asıllarının taksitlendirilmesi, indirimli oranlarda gecikme faiz ve cezaları uygulanması, matrah arttırımı yapılan dönemler için vergi incelemesinden muaf olmak ve benzeri mükellef lehine pek çok düzenlemeyi kapsamaktadır. Mükellef lehine olan bu düzenlemeler, çoğu kez mükelleflerin af kapsamında yararlandıkları vergisel ödevleriyle ilgili dava haklarından vazgeçmeleri ve af kanunlarında belirtilen şartları kabul etmelerine bağlı olmaktadır. Bu sayede, gecikmiş alacakların tahsili sağlanırken zaman ve diğer maliyet unsurları da dikkate alınarak vergisel ihtilafların davasız-nizasız çözülmesi de amaçlanmaktadır.
Vergi Afları ve Hukuki Yardım
Vergi affı uygulamaları kanuni düzenlemelerle vergi kanununlarına geçici maddeler derç ederek vergi affı uygulama süresince yürürlükte özel hükümlerle hayata geçirilmektedir. Mükelleflere sağlanan hakların yanı sıra yeni mali külfetler ve hukuki yükümlülükler de ortaya çıkmaktadır. Vergi affı kapsamından yararlanmak isteyen mükelleflerin vergi hukuku alanında yetkin hukukçulardan konu ile ilgili danışmanlık ve bilgi alması tavsiye edilmektedir.